Yansıma Sözcükleri
Merhaba arkadaşlar. Japonca yansıma sözcükler başlığı altında Japoncada en çok kullanılan yansıma kelimelerini paylaşacağız. Anime izleyenleriniz veya manga okuyanlarınız bu kelimelerle sıklıkla karşı karşıya gelmiştir. Japonca Yeterlilik Sınavı’nda da yansıma sözcüklerinden mutlaka bir soru geliyor. Günlük hayatta da en az bir kez yansıma sözcük kullanılıyor. Bu yüzden size faydası olacağını düşünüyorum. Düzenli olması için bir kaynak kitap belirleyip onun üzerinden konuları işlemeyi düşünüyorum. Belirlediğimiz kitabımız aşağıdadır. İndirmek için resme tıklayabilirsiniz. (İmkanınız varsa kitabı satın almanızı tavsiye ederiz. İndirmeden oluşabilecek zararlardan sitemiz sorumlu değildir.)
Açıkçası yansıma sözcükleri Türkçe’ ye çevirmek oldukça zor. Türkçede yansıma sözcükler çok kullanılmıyor maalesef. Örneğin, Türkçede tüm kuşların çıkardığı sesler için cik cik desek de Japoncada her kuş için ayrı bir yansıma sözcüğü kullanılıyor. Bunu da çevirmek oldukça zor oluyor. Mangalarda da kenarlarda ses efekti için bolca yansıma kullanılıyor.
Hazırsak dersimize başlayalım. Yansıma sözcükler bazı kaynaklarda iki bazı kaynaklarda beş farklı kategoriye ayrılıyor.
1.) 擬声語 (Giseigo) Hayvan ve İnsan Sesleri
あの犬、一日中ワンワン吠えてる。
(Ano inu, ichinichijū wan wan hoeteru.)
Köpek bütün gün hav hav havladı.
(桜は本を読んでくすくす笑った。
( Sakura wa hon o yonde kusu kusu waratta.)
Sakura kitap okurken kıkır kıkır güldü.
2.) 擬音語 (Giongo) Cansız Nesneler ve Doğa Tarafından Yapılan Gerçek Sesler
雨がザーザー降っている。
(Ame ga zā zā futteiru.)
Yağmur sağanak yağıyor.
風鈴がりんりん鳴る。
(Fuurin ga rin rin naru.)
Rüzgar çanı çın çın çalıyor.
3.) 擬態語 (Gitaigo) Koşulları ve Durumları Açıklayan İfadeler
彼の目は怒りでぎらぎらしていた。
(Kare no me wa ikari de gira gira shiteita.)
Öfkeden gözleri parıl parıl parlıyordu.
月の表面はでこぼこだ.
(Tsuki no hyōmen wa deko bokoda)
Ayın yüzeyi eğri büğrüydü.
4.) 擬容語 (Giyougo) Hareketleri ve Hareketleri Tanımlayan İfadeler
酔っぱらいがよろよろ歩いている。
Yopparai ga yoro yoro aruiteiru.
Sarhoş yalpalayarak yürüyor.
子供はお菓子を食べながらだらだら歩いています。
Kodomo wa okashi o tabenagara dara dara aruiteimasu.
Çocuk tatlı yerken yavaşça yürüyor.
5.) 擬情語 (Gijougo) Duyguları Tanımlayan İfadeler
心臓がドキドキしています。
Shinzō ga doki doki shiteimasu.
Kalbim küt küt atıyor.
ナルトは注文したラーメンが来ないのでイライラした。
Naruto wa chūmon shita rāmen ga konai node ira ira shita.
Naruto sipariş ettiği ramen gelmediğinden sinirlendi.
Yansıma sözcükler hiragana ve katakana ile yazılır. Çok nadir olarak kanji ile yazılan yansıma sözcükler de vardır. Örneğin; Yavaşça, ağır anlamında kullanılan 愚図愚図 (Guzuguzu) gibi. Neye göre hiragana neye göre katakana kullanıldığı net olmasa da yumuşak sözcüklerde hiragana, sert sözcüklerde katakana kullanılıyor. Örneğin; Hav hav anlamına gelen ワンワン (wan wan) katakana ile miyav anlamına gelen にゃん (nyan) hiragana ile yazılıyor.
Yansıma Sözcükleri Nasıl Oluşturulur?
Aynı Sesin Tekrar Edilmesiyle
Genellikle bu sözcükler bir şeyin tekrar tekrar olmasına atıfta bulunuyor. Örneğin;
彼女に出会ってうきうきしている。
(Kare wa kanojo ni deatte uki uki shiteiru.)
Onunla buluştuğunda neşeli oluyor.
初恋の人にあいたくてうずうずしている。
(Hatsukoi no hito ni aitakute uzu uzu shiteiru.)
İlk aşkıyla tekrar karşılaşmak için can atıyor.
っ(+と) İle Biten Yansıma Sözcükleri
Genellikle bir şeyin aniden bittiğini işaret eder. Örneğin;
花瓶ががしゃっと床に飛び散った。
(Kabin ga gashatto yuka ni tobichitta.)
Vazo çatırt diye yere dağıldı.
り İle Biten Yansıma Sözcükleri
Genellikle yavaş, planlanmış, ani ve kısa olmayan durumlarda kullanılıyor.
彼女は電車にうっかり傘を忘れてしまった。
(Kanojo wa densha ni ukkari kasa o wasurete shimatta.)
O trende dalgınlıkla şemsiyesini unutuverdi.
いまの政治にうんざりしています。
(İma no seiji ni unzari shiteimasu.)
Günümüz siyasetinden bıktım.
Sonu ん İle Biten Yansıma Sözcükleri
Bir şey yankılanıyorsa veya çalıyorsa genellikle ん(n) ile biter. Bir ses değil, bir varlığın durumunu tarif ediyorsa genellikle sürekli olan bir şey anlamına geliyor.
雪で街はしんとしている。
(Yuki de machi wa shinto shiteiru.)
Kar ile sokak ölüm sessizliğine büründü.
Uzatma Harfleriyle (~, ー) Biten Yansıma Sözcükleri
Bir devamlılık veya uzunluk anlamı verir. Bir şey oluyordur ve bu uzun süredir devam ediyordur.
じゃーじゃーと雨がふっている。
(Ja ̄ ja ̄ to ame ga futteiru.)
Şapır şapır (şiddetli) yağmur yağıyor.
北風が隙間からひゅーひゅー吹き込んだ。
(Kitakaze ga sukima kara hi ~yu ̄ hi ~yu ̄ fukikonda.)
Kuzey rüzgarı çatlaklardan fu fu diye (ıslık çalarak) içeri esiyordu.
Yansıma Sözcükler Nasıl Kullanılır?
Zarf olarak +と ile
レストランで、店員さんが客にぺこぺこと謝っていました。
(Resutoran de, teninsan ga kyaku ni peko peko to ayamatteimashita.)
Restoran çalışanı müşteriden defalarca eğilerek özür diledi.
Alıntı +と ile
みんなにアハハと笑われた。
(Minna ni ahaha to warawareta.)
Herkes, ahaha diye güldü.
Zarflarda +に ile
太陽が地面をからからにかわかした。
(Taiyou ga jimen o kara kara ni kawakashita.)
Güneş yeryüzünü kavurup kuruttu.
Fiillerde +する ile
今日はちょっとふらふらする。
(Kyou va chotto fura fura suru.)
Bugün biraz başım dönüyor.
Sıfatlarda +の ile
彼はくたくたの背広を着ていた。
(Kare va kuta kuta no sebiro o kiteita.)
O solmuş takım elbise giyiyordu.
Koşaç+だ
財布はからからだ。
(Saifu va kara karada.)
Cüzdanım boş.
*Koşaç nedir? Ad cümlelerinde özne ile yüklemi birleştiren, yükleme güçlü ihtimal, olumluluk, olumsuzluk, süreklilik, kesinlik kavramları veren -dır / -dir eki veya değil kelimesidir.
Peki Neden Yansıma Sözcük Kullanmalıyız?
Yansıma sözcükler bahsedilen olayı hayal etmemizi kolaylaştırır ve aklımızda canlandırabilmemizi sağlar. Örneğin;
Sıfat Kullanılan Cümle
雨が激しく降っている。
(Ame ga hageshiku futteiru.)
Yağmur şiddetli yağıyor.
Yansıma Sözcük Kullanılan Cümle
雨がザーザー降っている。
(Ame ga zāzā futteiru.)
Yağmur şapır şapır yağıyor.
Şapır şapır kelimesi aklınızda bir resim canlandırmadı mı? Aslında cümleyi pekiştiriyor diyebiliriz. Bu arada bir cümlede çok fazla yansıma sözcük kullanmak çocukça görülüyormuş. Buna dikkat etmeyi de unutmayın.
Bu yazımızda yansıma sözcükleri hakkında kısa bir bilgi verdik. Bir sonraki dersimizde tek tek yansıma kelimelerine değineceğiz. Yansıma sözcükleri hakkında daha fazla bilgi almak isterseniz aşağıdaki sitelere ve kaynakçaya bakabilirsiniz.
Yansıma Sözcükleri İçin Faydalı Siteler
Kaynakça